کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری

کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری که کنه واروا یکی از آنها است. این کنه یکی از مهم ترین عوامل ایجاد تلفات در کندوها است؛ به همین منظور درمان این کنه در اواخر فصل، مهم ترین درمان در طول سال به حساب می آید. اسید فرمیک سلاح مناسبی برای اینکار است. در این مقاله به بررسی کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری می پردازیم.

کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری یکی از حشرات جذاب در طبیعت زنبور عسل است که جالب ترین جنبه ی زندگی آن، تفاوت بین زنبورهای تابستانی و زمستانی است. زنبورهای کارگری که در بهار یا تابستان از تخم بیرون می آیند، میانگین عمر 30 الی 40 روزه دارند.

اما آنهایی که در اواخر شهریور یا مهر به دنیا می آیند، باید در طول زمستان و بهار بعدی زنده بمانند. زمانی که هوا خنک و روزها کوتاه تر می شوند، تخم گذاری توسط ملکه کند و سپس متوقف می شود.

در طول زمستان، زنبورهای کارگر به ملکه رسیدگی می کنند به او غذا می دهند و تا بهار بعدی او را گرم نگه می دارند. اما از زمانی که کنه واروا شروع به انگلی کردن کلنی می کند، گذاراندن زمستان برای زنبورها سخت تر می شود.

کنه واروا:

این کنه یکی از انگل های خارجی در زنبورداری به حساب می آید. در اینجا اولین چیزی که توجه هر محققی را به خود جلب می کند، عدم هماهنگی بین جمعیت کنه ها و زنبورها در کندو ها است.

جمعیت زنبورها در اواخر زمستان شروع به افزایش می کند و در بهار سرعت بیشتری می یابد. در اواسط مرداد تعداد زنبورهای کارگر شروع به کاهش می کند و در نهایت تخم گذاری ملکه در اواسط شهریور تا مهر به طور کامل متوقف می شود.

کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری در اینجا جمعیت کنه ها از تعداد زنبورهای کارگر کمتر است؛ زیرا کنه برای تولید مثل به نوزاد زنبور عسل احتیاج دارد. اگر درمان در سال گذشته موفقیت آمیز بوده باشد، تعداد کنه ها باید کم باشد. جالب است بدانید یک تفاوت مهم بین رشد فصلی جمعیت کنه ها و زنبورها این است که جمعیت کنه ها همواره رو به افزایش است.

چرخه زندگی کنه واروا :

دو بخش اساسی در چرخه زندگی این کنه وجود دارد:

• مرحله تولید مثل، که فقط زیر کلاهک اتفاق می افتد.
• مرحله پراکندگی، که در این مرحله کنه ها سلول را ترک می کنند و در کلنی پخش می شوند.

اسید فرمیک دارای قابلیتی است که می تواند به زیر کلاهک نفوذ کند و در همانجا کنه را نابود کند. بیشتر کنه کش ها، کنه ها را در مرحله ی پراکندگی مورد هدف قرار می دهند و از زنبورهای بالغ برای نابودی آنها کمک می گیرند.

اما حذف کنه ها در زمان پراکندگی نیمی از کار است و بخش قابل توجهی از آنها دور از چشم و زیر کلاهک به تولید مثل ادامه می دهند. حذف آنها تنها در فاز پراکندگی باعث می شود جمعیت کامل کنه های ماده باردار در زیر کلاهک زنده بمانند و چرخه هرگز متوقف نشود.

مواد شیمیایی ملایم :

کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری تولید مثل کنه ها در بهار و تابستان باعث ایجاد جمعیت زیاد آنها در پاییز می شود. اگر پیش از تولید زنبورهای زمستانی از کنه کش های شیمیایی استفاده کنید، زمستان موفقی را پشت سر خواهید گذاشت.

اسیدهای آلی و اسانس ها مواد شیمیایی ملایم در نظر گرفته می شوند؛ زیرا به طور طبیعی مشتق می شوند. همچنین درمان با این مواد، هیچ ماده ی شیمیایی را در محصولات کندو باقی نمی گذارد.

اسید فرمیک یکی از این مواد است که به طور طبیعی در زهر زنبورهای عسل وجود دارد و جزء طبیعی عسل به حساب می آید. این اسید آلی در غلظت های بالا به پوشش موم نفوذ می کند و به طور موثر از تولید مثل کنه ها جلوگیری و آنها را کنترل می کند.

اسید فرمیک چیست ؟

اسید فرمیک یک اسید آلی است که به صورت یک مایع تند و محرک وجود دارد و به اسید مورچه معروف است. این ماده به طور طبیعی در برخی از موجودات برای دفاع در برابر دشمنان وجود دارد. این اسید چربی دوست است، یعنی مولکول ها به مواد چرب مانند موم نمی چسبند.

کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری :

این اسید آلی به عنوان ماده ای فعال استفاده می شود؛ زیرا دارای خواص مفیدی است که آن را به یک میکروب کش ایده آل تبدیل می کند. زنبورداران سال ها است که از آن برای کنترل کنه واروا در کلنی های خود بهره می برند.

مولکول های این ماده به اندازه ای کوچک هستند که به زیر کلاهک نفوذ کنند. همچنین زنبورها می توانند بخارت این اسید را در کندو پخش کنند تا هم در فاز پراکندگی و هم در زیر کلاهک (80 درصد جمعیت کنه ها در کلاهک قرار دارد)، کنه ها را نابود کنند.

مصرف اسید فرمیک در زنبورداری :

تمامی قارچ کش ها به طور یکسان عمل نمی کنند و زنبورداران باید در مصرف محصول مورد نیاز برای کنترل کنه ها و انگل ها دقت داشته باشند. در زنبورداری زمان بندی بسیار حائز اهمیت است، این اسید آلی محصولی است که به سرعت کنه ها را کنترل می کند.

نحوه استفاده از اسید فرمیک برای درمان کنه واروا :

برای این درمان می توان پدهای آغشته به اسید فرمیک را روی اتاقک بالایی کندو قرار داد و 7 روز آن را در آنجا نگهداری کرد. همچنین ایمن ترین راه برای استفاده از این اسید در درمان کندوها، استفاده از پدهای آغشته به این ماده است که این پدها درون کندوها قرار می گیرند. همانگونه که پد بخار آب داخل کندو را جذب می کند، بخار اسید فرمیک تشکیل و به آرامی آزاد می شود. این بخارات کنه واروار را از بین می برد.

در زمان درمان، رطوبت و دما باید کنترل شوند. دما باید بین 15.5 تا 30 درجه سانتی گراد باشد و سیستم تهویه نیز وجود داشته باشد. از سوی دیگر کلنی باید به هوای تازه دسترسی داشته باشد. این پدها معمولا بیشترین کارایی را دارند؛ اما توجه داشته باشید که هیچ درمان کاملی برای نابودی این کنه ها وجود ندارد و تنها می توان آن را کنترل کرد.

زمان مصرف اسید فرمیک :

بهترین زمان برای مصرف آن اواخر تابستان بین ساعت های 1 تا 6 بعد از ظهر است. زمانی که دمای هوا بین 15.5 تا 30 درجه سانتی گراد باشد.

آیا اسید فرمیک زنبورها را می کشد؟

استفاده از فرمیک اسید یا درمان های دیگر تعدادی از زنبوران بالغ یا نوزادان را از بین می برد. همچنین شی خارجی در کلنی باعث ایجاد استرس در بین زنبوران می شود و می تواند زنبوران ضعیف یا نوزادان آنها را از بین ببرد. در این درمان تعدادی از زنبورها را از دست می دهیم تا کندو را مجدد با اعضای سالم بسازیم. البته اگر کلنی ضعیف با جمعیت کم باشد، توصیه می شود از درمان دیگری برای کنترل انگل ها استفاده کنید.

آیا درمان با اسید فرمیک روی عسل یا محصولات موجود در کندو تاثیر می گذارد؟

کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری این اسید آلی به طور طبیعی در زنبورها و کندو وجود دارد و ماده ای طبیعی در آن به حساب می آید. از سوی دیگر این ماده نامحلول در عسل و موم ها است، پس از درمان مقدار آن به طور قابل توجهی افزایش نمی یابد و با گذشت زمان تبخیر می شود. به طور کلی می توان گفت عسل تحت تاثیر این اسید قرار نمی گیرد.

مزایا و معایب :

در ادامه نقاط مثبت و منفی درمان با این اسید را بررسی می کنیم.

مزایا استفاده از اسید فرمیک در زنبورداری :

این اسید آلی یک ماده ی فعال برای درمان کنه در اواخر تابستان است؛ زیرا این ماده قابلیت نفوذ به کلاهک (تولید مثل در آنجا اتفاق می افتد) را دارد و می تواند آن را مورد هدف قرار دهد. همچنین میزان مقاومت کنه در برابر این اسید ناشناخته و بعید است.

اسید فرمیک زنبورداری یک اسید آلی نامحلول در موم و عسل است و با گذشت زمان تبخیر می شود. دوز مناسب آن دوره درمان را ایمن و کوتاه می کند. استفاده از این اسید ایمن، پایدار و ساده است و توانایی آن برای هدف قرار دادن تمامی کنه ها قابل تقدیر است. این اسید اثرات مثبت و طولانی مدتی دارد.

کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری پس از درمان لازم است میزان موفقیت آن نیز بررسی شود. برای این کار باید 21 روز پس از درمان، کلاهک بررسی شود. در این زمان تمام زنبورهایی که در طول درمان زنده مانده اند، بیرون می آیند.

معایب :

محدودیتی که در استفاده از این  اسید وجود دارد این است که این ماده وابسته به دما است. در صورت مصرف این ماده در دمای بالاتر از 30 درجه سانتی گراد زنبورها و ملکه آسیب می بینند. همچنین در دمای پایین تر از 15 درجه سانتی گراد، این اسید کارایی پایینی دارد.

جمع بندی کاربرد اسید فرمیک در زنبورداری :

یکی از ترکیبات مناسب برای جلوگیری از ایجاد تغییرات ناخوشایند در کندوهای زنبور عسل، استفاده از اسید فرمیک است. این اسید آلی می تواند با نفوذ به پوشش داخلی کندو ها، کنه ها را در مرحله ی تولید مثل و پراکندگی از بین ببرد. اسید فرمیک در زنبورداری ماده ای ایمن و پایدار با اثرات مثبت و طولانی مدت به حساب می آید.